ดัดแปลงสภาพรถยังไงไม่ให้ผิดกฎหมาย ? บอกครบที่นี่

การแต่งรถหรือการดัดแปลงสภาพรถยนต์ถือเป็นหนึ่งในกิจกรรมยอดฮิตของเหล่า “ค.คนรักรถ” ไม่ว่าจะเพื่อความสวยงาม เพิ่มสมรรถนะ หรือใช้เพื่อวัตถุประสงค์เฉพาะทาง เช่น ใช้ในธุรกิจขนส่ง แต่รู้หรือไม่ว่าการดัดแปลงสภาพรถที่ผิดขั้นตอน หรือไม่แจ้งให้กรมการขนส่งทางบกทราบนั้นมีความผิดทางกฎหมาย โดยมีบทลงโทษด้วยการปรับจำนวนไม่น้อย ดังนั้น บทความนี้จึงจะมาเป็นตัวช่วยให้กับคนที่อยากแต่งรถ แต่ไม่อยากทำผิดกฎหมายดัดแปลงสภาพรถยนต์ ด้วยการอธิบายแบบครบถ้วนว่าการดัดแปลงสภาพรถแบบใดที่ “ต้องขออนุญาต” แบบใดที่ “ไม่ต้องขอ” และหากจะดำเนินการอย่างถูกกฎหมาย ต้องเตรียมตัวอย่างไรบ้าง

ดัดแปลงสภาพรถอะไรบ้าง "ต้องขออนุญาต"

การดัดแปลงสภาพรถใด ๆ ก็ตามที่กฎหมายเห็นว่าส่งผลให้รถมีลักษณะต่างจากที่จดทะเบียนไว้ในเล่ม ก่อนทำการดัดแปลงต้อง “แจ้งนายทะเบียน” เพื่ออัปเดตรายละเอียดให้ถูกต้องตามกฎหมายดัดแปลงสภาพรถ โดยตัวอย่างการดัดแปลงที่ต้องแจ้งมีดังนี้ 

• เปลี่ยนเครื่องยนต์: ไม่ว่าจะเป็นการเปลี่ยนเป็นรุ่นใหม่ ขนาดใหญ่ขึ้น หรือจากเบนซินเป็นดีเซล ล้วนต้องแจ้งดัดแปลงสภาพรถยนต์
• เปลี่ยนชนิดเชื้อเพลิง: เช่น จากน้ำมันเป็นแก๊ส LPG/NGV หรือเปลี่ยนเป็นรถ EV
• ดัดแปลงตัวถังรถ: เช่น ตัดหลังคา เปลี่ยนท้ายรถ เสริมโครงสร้างต่าง ๆ
• เปลี่ยนระบบกันสะเทือน: ไม่ว่าจะเป็นการโหลดเตี้ย เสริมแหนบ หรือยกสูงขึ้น
• ติดตั้งโครงหลังคา หรืออุปกรณ์ท้ายรถ: เช่น โครงเหล็กขนของ หรือชุดยกของท้ายกระบะ
• ดัดแปลงระบบบังคับเลี้ยว หรือระบบขับเคลื่อน: เช่น เปลี่ยนจากขับ 2 ล้อเป็นขับ 4 ล้อ
• เปลี่ยนสีรถเกิน 30%: ไม่ว่าจะพ่นสีใหม่หรือ Wrap หากเกิน 30% ต้องแจ้งภายใน 7 วัน
• ติดตั้งซันรูฟ / มูนรูฟเพิ่มเติม: ถือเป็นการแก้ไขโครงสร้างตัวรถ ต้องแจ้งดัดแปลงสภาพรถยนต์ก่อนดำเนินการ

ดัดแปลงแบบไหน "ไม่ต้องแจ้ง"

สำหรับการดัดแปลงสภาพรถที่มีจุดประสงค์แค่เพื่อตกแต่งรถให้ดูดีขึ้น หรือเพิ่มฟังก์ชันที่ไม่กระทบต่อความปลอดภัยและโครงสร้างของรถ แบบนี้ไม่จำเป็นต้องแจ้งแต่อย่างใด โดยตัวอย่างการดัดแปลงที่สามารถทำได้เลย มีดังนี้  

• สปอยเลอร์: เพิ่มความสปอร์ตได้โดยไม่กระทบโครงสร้าง
• แร็กหลังคา: ใช้บรรทุกของเบา ๆ อย่างกระเป๋าเดินทาง
• โรลบาร์: ติดตั้งเพื่อความแข็งแรง ไม่จำเป็นต้องถอดเบาะ
• กันชนแต่ง: ถ้าไม่กีดขวางหรือยื่นเกินจากโครงสร้างมากเกินไป
• พื้นรองกระบะ / เกจวัดรอบ / สติกเกอร์ตกแต่ง

อย่างไรก็ตาม แม้ไม่ต้องแจ้ง แต่ก็ต้องติดตั้งอย่างปลอดภัยและเหมาะสม ไม่รบกวนผู้อื่น เช่น ห้ามใช้ไฟตกแต่งสีฉูดฉาด หรือดัดแปลงท่อไอเสียให้เสียงดังเกินกฎหมายกำหนด

บทลงโทษสำหรับการดัดแปลงสภาพรถโดยไม่ได้รับอนุญาต

หากมีการดัดแปลงที่ควรแจ้งตามกฎหมายดัดแปลงสภาพรถยนต์ แต่เจ้าของรถกลับไม่แจ้งนายทะเบียน จะถือว่ามีความผิดตามพระราชบัญญัติรถยนต์ พ.ศ. 2522 ซึ่งมีบทลงโทษดังนี้ 

• รถยนต์ทั่วไป: ปรับไม่เกิน 2,000 บาท
• รถขนส่งหรือเชิงพาณิชย์: ปรับไม่เกิน 5,000 บาท

นอกจากบทลงโทษในส่วนของค่าปรับแล้ว เจ้าของรถยังมีหน้าที่ต้องนำรถไปแก้ไข หรือนำส่งเจ้าหน้าที่เพื่อตรวจสภาพอีกครั้งก่อนใช้งานต่อได้อย่างถูกกฎหมาย โดยหากไม่ทำตามก็จะไม่สามารถนำรถดัดแปลงสภาพคันดังกล่าวไปต่อภาษีประจำปีได้

ขั้นตอนการขออนุญาตดัดแปลงสภาพรถ

เจ้าของรถคนไหนต้องการดัดแปลงสภาพรถในส่วนที่กฎหมายกำหนดว่าต้องแจ้ง ต้องดำเนินการแจ้งดัดแปลงสภาพรถยนต์กับกรมการขนส่งทางบกก่อนใช้งาน โดยสามารถแบ่งออกเป็น 2 ขั้นตอนหลักได้ดังนี้ 

1. ส่วนตรวจสภาพรถ

• ยื่นคำขอพร้อมเอกสาร
• ถ่ายภาพรถ และลอกเลขตัวถังเป็นหลักฐาน
• ตรวจสอบจุดที่ดัดแปลงว่ากระทบต่อความปลอดภัยหรือไม่
• โดยหากผ่าน จะสามารถไปดำเนินการที่ส่วนทะเบียนเพื่อเปลี่ยนแปลงข้อมูลได้
• กรณีที่ไม่ผ่าน เจ้าหน้าที่จะระบุข้อบกพร่องให้แก้ไขก่อน แล้วกลับมาตรวจใหม่

2. ส่วนงานทะเบียน

• ยื่นเอกสารพร้อมผลการตรวจสภาพ
• ตรวจสอบว่าต้องเสียภาษีสรรพสามิตหรือไม่
• ชำระค่าธรรมเนียม
• รับเล่มทะเบียนรถที่อัปเดตรายการใหม่แล้ว

เอกสารที่ต้องใช้ในการขออนุญาตดัดแปลงสภาพรถ

เพื่อให้การดำเนินการราบรื่น ควรเตรียมเอกสารเหล่านี้ให้ครบ 

• บัตรประชาชนของเจ้าของรถ
• กรณีนิติบุคคล: หนังสือรับรองบริษัท เอกสารกรรมการ หนังสือมอบอำนาจ (ถ้ามี)
• เล่มทะเบียนตัวจริงของรถ
• รายละเอียดการดัดแปลง: บันทึกจุดที่แก้ไข พร้อมภาพถ่ายก่อน-หลัง
• ใบเสร็จหรือหลักฐานการได้มาของอะไหล่: เช่น ใบรับรองการนำเข้า ใบเสร็จค่าทำสี
• หนังสือรับรองจากวิศวกรเครื่องกลระดับสามัญขึ้นไป: กรณีดัดแปลงที่ส่งผลต่อความปลอดภัย เช่น โครงสร้าง ช่วงล่าง หรือระบบขับเคลื่อน
• ภาพถ่ายตัวรถทั้ง 4 ด้าน และภาพในขณะดำเนินการ (พร้อมวันเวลา)

ถึงตรงนี้ สำหรับใครที่กำลังมองหารถมือสองที่แต่งมาสวยถูกใจ หรืออยากได้รถคันใหม่เพื่อนำไปปรับแต่งให้ตรงสไตล์ตัวเอง สิ่งสำคัญคือต้องเริ่มต้นจากรถที่มีคุณภาพเชื่อถือได้ โดยสามารถแวะมาที่ Autovilla ผู้นำตลาดรถมือสองที่คุณมั่นใจได้ในคุณภาพ ทุกคันผ่านการตรวจประเมินสภาพถึง 344 จุด โดย Goo Inspection สถาบันรับรองจากประเทศญี่ปุ่น พร้อมบริการจัดหาไฟแนนซ์เพื่อความสะดวกในทุกขั้นตอน เลือกคันที่ใช่แล้วไปดัดแปลงในสไตล์คุณได้เลย

เรามีสาขาให้บริการรวม 3 สาขา ทั้งในกรุงเทพฯ และปทุมธานี 

• สาขาศรีนครินทร์ โทร. 097-921-9552 
• สาขาร่มเกล้า โทร. 095-906-0633
• สาขาลำลูกกา โทร. 092-940-5098

ข้อมูลอ้างอิง 

1. ระเบียบกรมการขนส่งทางบก. สืบค้นวันที่ 25 มิถุนายน 2568 จาก https://legal.dlt.go.th/A7.mobile?action=download&file=1018_LEGAL_DLT_COHC_04.PDF